Haal jong kind achter scherm vandaan!

‘Lezen en luisteren zijn geen vanzelfsprekende vaardigheden meer’. Hoe komt dat?

Het boek ‘Digitale dementie’ van de Duitse geheugenonderzoeker Manfred Spitzer concludeert dat kinderen die op jonge leeftijd (0-3 jaar) weinig tv keken, op zesjarige leeftijd beduidend cognitief vaardiger zijn dan hun leeftijdsgenootjes die meer keken. Ook toont hij in zijn boek aan dat educatieve dvd’s voor baby’s op de langere termijn geen positief, maar zelfs een overduidelijk negatief effect hebben op de taalontwikkeling van kinderen. Voorlezen aan jonge kinderen heeft daarentegen wél een meetbaar positief effect.

Spitzer legt uit: eerst worden de hersenverbindingen in de lagere hersendelen aangelegd en pas later de verbindingen in de complexere delen van de hersenen die het abstracte denken mogelijk maken. Hoe meer verbindingen er in de eerste fase worden aangelegd door ervaringen van doen, tasten en bewegen, hoe rijker de basis is waarop later kan worden voortgebouwd.

Dit geldt ook nog voor de wat oudere kinderen: letters die met een potlood/pen en papier worden aangeleerd en dus motorisch door de kinderen worden gevormd, blijven beter bij dan letters die via het scherm worden geleerd. Daar komt nog bij dat de tijd die zij achter het scherm doorbrengen, afgaat van de tijd waarin zij wél motorisch en sensitief bezig zijn. En er zijn nog meer bezwaren: kinderen achter een scherm bewegen niet en hebben dus een grotere kans op overgewicht, ze krijgen (te?) veel prikkels te verwerken en worden nauwelijks gestimuleerd om hun eigen fantasie te gebruiken.

Uit onderzoek van Hogeschool Windesheim blijkt dat peuters van 2 en 3 jaar in 2018 gemiddeld meer dan 100 minuten per dag achter een beeldscherm doorbrachten. En baby’s onder de 1 jaar zelfs al 40 minuten per dag. Het advies van WHO is:

Baby’s en peuters tot 2 jaar: maximaal 5 minuten per dag, liever helemaal niet;

Kinderen van 2 – 4 jaar: maximaal 30 minuten per dag;

Kinderen van 4 – 6 jaar: 4 momenten, maximaal 1 uur per dag. Ongeveer 15 minuten per keer;

Kinderen 6 – 8 jaar: maximaal 1 uur per dag. Verdeeld over twee keer van ongeveer 30 minuten per keer;

Kinderen van 8 – 10 jaar: maximaal 1 à 1½ uur beeldschermtijd per dag;

Kinderen van 10 – 12 jaar: maximaal 2 uur beeldschermtijd per dag.

Voor kinderen onder de 2 jaar geldt: zo min mogelijk beeldschermtijd. Hooguit 10 minuten en het liefst samen met een volwassene. Voor kinderen die ouder zijn dan 12 jaar geldt een richtlijn van maximaal 3 uur per dag.

Ieder kind is verschillend en een richtlijn is niet direct op ieder kind toepasbaar. Kijk naar je eigen kind en wat jij zelf belangrijk vindt. Een vooraf afgesproken schermtijd biedt vooral houvast en structuur. Hoe helderder de afspraken zijn die jullie samen maken, hoe duidelijker het is voor je kind.

En ga weer voorlezen aan je kind! Dat vindt het leuk! En het bevordert de hechting, veiligheid en het vertrouwen.

Bron: Dagblad Trouw, februari 2020